Boetprocessie Veurne

Eind juli is het te Veurne kermis. Op de laatste zondag van juli echter verstommen 's namiddags foorgedruis en -jolijt, en vertrekt in stilte de Boetprocessie, een in Vlaanderen uniek relict uit de tijd van de Contrareformatie. Er hebben toen, tijdens de Spaanse tijd, in verschillende Vlaamse steden zo'n processies bestaan. De inwoners werden geïnspireerd door Spaanse boetetochten, maar lieten extreme uitingen van devotie achterwege. Zo organiseerden de Kapucijnen te Veurne in 1644 een boetprocessie. Daaraan namen ook leden van de Sodaliteit van de Gekruiste Zaligmaker deel, een broederschap dat in 1637 was gesticht door Jacob Clou, een Norbertijn van de Veurnse Sint-Niklaasabdij, met als opdracht de verering voor het lijden van Christus. In 1646 nam Clou zelf het initiatief om in Veurne een boetprocessie te organiseren. Het was het begin van een traditie die de Sodaliteit tot op vandaag in ere houdt. Waar de processie eerst een sobere optocht van kruisdragende boetelingen was, kreeg ze op het einde van de 17de eeuw en in de 18de eeuw het uitzicht van de Boetprocessie zoals we deze nu kennen. Het lijden van Christus en de verlossing hierdoor vormen het kernthema ; in scènes uit het het Oude en het begin van het Nieuwe Testament wordt deze Passie in symbolen en teksten aangekondigd. Begin 19de eeuw werden enkele volkse bijbeltaferelen toegevoegd. De Boetprocessie bestaat nu uit 40 taferelen : elk ervan wordt ingeleid door een boeteling die een bordje draagt met de naam ervan, gevolgd door een engel die bij de meeste taferelen in het Oudnederlands de betekenis verduidelijkt. Ook heel wat figuranten zeggen een toepasselijke tekst of gaan in dialoog met andere figuranten, zodat de toeschouwers getuige zijn van authentiek straattoneel.
Veel scènes uit het Lijdensverhaal worden uitgebeeld door 17de eeuwse beeldengroepen, gedragen of voortgetrokken door in bruine pijen gehulde boetelingen. In de sporen van de kruisdragende Christus volgt een talrijke groep kruisdragende boetelingen, veelal biddend, blootsvoets. Zij vormen het aangrijpende hoogtepunt van de optocht.
Voor veel inwoners of mensen die uit Veurne afkomstig zijn, is het een gewoonte, als figurant aan de processie mee te werken. Met kermiszondag is het trouwens in veel Veurnse families feest. Elk jaar is de Boetprocessie zo voor velen een unieke gelegenheid om mekaar terug te zien.